Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15’i, yani 1 milyardan fazla kişi çeşitli yeti yitimi (Engellilik) durumuna sahiptir. Engellilik oldukça çeşitlilik göstermekte, nüfusun yaşlanması ve kronik hastalıklardaki artış nedeni ile engelli sayısı da artmaktadır.
Halkımızın sağlık düzeyini yükseltmek ve geliştirmek için bedensel, zihinsel, sosyal ya da ekonomik koşulları nedeniyle özel ihtiyacı olan insanların (yaşlı, engelli, aile içi şiddete maruz kalan kişiler, sokak çocukları vb.) korunması ve kendi ihtiyaçlarına uygun sağlık hizmetlerine kolay erişilebilirliğin artırılmasına yönelik faaliyetlerimiz yer almaktadır.
Engelliliğin önlenmesi:
Her bebeğimize;
- Yeni doğan işitme taraması
- Fenilketonüri, Biyotidinaz ve Hipotiroidi Taraması,
- Gelişimsel Kalça Çıkığı erken tanı ve tedavisi
- Hemoglobinopati taramaları yapılmakta,
- Erken yaş taramalarının yaygınlaştırılması hazırlıkları yapılmaktadır.
Engelli Bireylerin Sağlık Hizmetine Erişiminin Kolaylaştırılması:
- Sağlık kuruluşlarında engelli ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilmesi,
- İşitme engelli hastalarla iletişimi sağlamak üzere hastanelerimizde sağlık personeline işaret dili eğitimleri verilmekte,
- Poliklinik hizmetlerinde öncelik sırasına uygun hareket edilmekte,
- Engelli vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri yapılırken özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanarak işlemleri yapılmakta,
- Engelli ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka bir sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkanlar ölçüsünde transferi sağlanmakta,
- Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu tarafından Hasta hakları uygulamalarının engellilere tarafından da anlaşılmasına yönelik olarak sesli ve braille alfabesi ile hazırlanmış hasta hakları dokümanları tüm hastanelerin hasta hakları birimlerinde halkımızın kullanımına sunulmuştur.
- Engelli bireylere sağlık hizmet sunum konusunda ilgili personel hizmet içi eğitim programlarına alınması ve eğitimlerinin sürekliliği sağlanmaktadır.
Engelli Sağlık Kurulu Raporları Düzenlemeleri:
- Engelli sağlık kurulu raporları ile ilgili erişkin yönetmelik çalışmaları tamamlanmış ve çocuklar için ayrı yönetmelik hazırlanmıştır. Erişkin ve çocuklarla ilgili yönetmelikler bakanlıkların görüşünün alınması için resmi yazı ile ASPB, MEB, ÇSGB ve Maliye Bakanlıklarına iletilmiştir.
Evde Sağlık Hizmetleri:
- Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, STK’lar ve belediyelerle ortak olarak yürütülmektedir. Evde sağlık hizmeti kapsamında KOAH vb. solunum sistemi hastalıkları olanlara; yatağa bağımlı hastalara, terminal dönem palyatif bakım hastalarına, ileri derecedeki kas hastalığı olanlara hizmet sunulmaktadır.
- Evinde sağlık hizmetine ihtiyacı olan bireylere muayene, tetkik ve tahlil, tedavi, tıbbi bakım, takip ve rehabilitasyon hizmetleri sunulmaktadır. Aile hekimleri, mobil ekipler, evde sağlık hizmet hastane birimleri, evde sağlık ağız ve diş sağlığı birimleri evde sağlık hizmetlerinde görev almaktadırlar.
- Temmuz 2014 itibariyle 460.000 hastaya, evde sağlık hizmeti birimlerimizin ev ziyaretleri ile hizmet sunulmuştur.
Engelliliğin önlenmesinde, engellilere karşı gerekli tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin sunulmasında, bireylerin engellilikle ilgili farkındalığının artırılmasında ve engellilerin kendi haklarının bilincine varmasında, sağlık sektöründen, eğitim sektörüne kadar pek çok sektörün işbirliği içinde olması çok önemlidir.