Organ Bağışı
22 Ocak 2021

ORGAN BAĞIŞI NEDİR?

Organ bağışı kisinin hayatta iken kendi özgür iradesiyle organlarının bir kısmını veya tamamını ölümünden sonra kullanılmak üzere vasiyet etmesidir. 18 yaşını asmış, akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışında buluna-bilir.

ORGAN BAĞIŞINDA BULUNULAN HERKESİN ORGANLARI KULLANILABİLİR MI?

Organ bağışı yapmış olsa bile her ölümden sonra organ kullanımı mümkün değildir. Örneğin kisi evde, sokakta veya hastanede ölmüş ise organları kullanılamaz. Sadece yoğun bakım ünitesinde solunum cihazına bağlı hastada beyin ölümü gerçeklesen kişilerin organları kullanılabilir ve nakledilebilir.

BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR? TANISI NASIL KONUR?

Beyin ölümünde, beyin fonksiyonları tamamen kaybedildiği için geri dönüşü yoktur, tam ve kesin olarak ölüm gerçekleşmiştir, bu durum bitkisel hayatla karıştırılmamalıdır. Beyin ölümü teşhisi konulabilmesi için bir takim testlerin uygulanma zorunluluğu vardır. Bu testlerin sonucunda, alanında uzman dört hekim tarafından, beyin ölümü gerçekleşip gerçekleşmediğini kararına varılır. Daha sonra bu karar aileye bildirilir.

ORGAN BAĞIŞ KARTI OLSUN YA DA OLMASIN AİLELERDEN İZİN ALINIR MI?

Organ bağış kartı olup olmadığına bakılmak-sizin beyin ölümü gelişmiş tüm vakaların aileleri ile mutlaka görülür.  Bu görüşme organ nakil koordinatörü tarafından gerçekleştirilir. Aile onayı olmadan hiç kimsenin organları alınamaz ve kullanılamaz.

HANGİ ORGANLARIMI BAĞIŞLAYABİLİRİM?

Kalp, akciğer, böbrek, kornea, karaciğer, ince barsak, pankreas, yüz ve saçlı deri gibi organlar bağışlanabilir.

ALINAN ORGANLAR HERKESE NAKLEDİLEBİLİR Mİ?

Nakil işlemleri Sağlık Bakanlığı bünyesinde Ulusal Koordinasyon Sistemi tarafından yürütülür ve yapılan tüm işlemler kayıt altına alınıp belgelenir. Organ dağıtımı; ulusal bekleme listelerinde kaydı olanlar arasından, öncelikle tıbbi acili yeti olan hastalar olmak üzere, kan ve doku grubu uyumuna göre yapılır. Din, dil, irk, cinsiyet, zengin veya fakir ayrımı gözetilmez. Alici ve vericinin kimlik bilgileri ailelerin izni olmadan açıklanamaz. Gizli kalması kanunen esastır.

İLERİ YAŞ VEYA KRONİK HASTALIĞIN OLMASI ORGAN BAĞIŞINA ENGEL MİDİR?

Yasin ileri olması, kronik bir hastalığın bulunması, alkol veya sigara içiliyor olması gibi nedenler organ bağışı yapılmasına engel değildir.

ORGAN BAĞIŞI YAPILDIKTAN SONRA VAZGEÇİLEBİLİR Mİ?

Organ bağışından vazgeçildiğinde bu yeni kararın aile ile paylaşılması, organ bağış kartının imha edilmesi veya bağışın iptali için başvurulan birime iade edilmesi ve bulunduğunuz yerdeki en yakin organ bağış birimine T.C. Nüfus cüzdanınız ile şahsen başvurarak talebinizi iletmeniz yeterli olacaktır.

ORGAN BAĞIŞININ YASAL BOYUTU NEDİR?

29.05.1979 tarih ve 2238 sayılı kanunla organ bağışının yasal boyutu açıklanmıştır. Buna göre:

MADDE 6: 18 yaşını doldurmuş ve mümeyyiz olan her kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin en az iki tanık huzurunda açık bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imtiyazlı veya en az iki tanık huzurunda sözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağı bir hekim tarafından onaylanması zorunludur.

MADDE 14: Bir kimse sağlığında vücudun tamamını veya dokularını tedavi, teşhise bilimsel amaçlar için bırakıldığını resmi ya da yazılı bir vasiyetle belirtmemiş veya iki tanık huzurunda açıklamamış ise , sıra ile esi, resit çocukları, ana ve babası, veya kardeşlerinden birisinin; bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvaffakıyeti ile ölüden organ ve doku alınabilir.

ORGAN BAĞIŞININ DİNEN BİR SAKINCASI VAR MIDIR?

 Diyanet İşleri Başkanlığı Din İsleri Yüksek Kurulu organ bağışını insanin insana yapabileceği en büyük yardim olarak tanımlamıştır. 06.03.1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Kuran-i Kerim’ de Maide Suresi 32. Ayet’de  “ kim bir kimseye hayat verirse, o sanki bütün insanlara hayat vermişcesine sevap kazanır” diye buyrulmuştur. 

“BIRAKACAĞINIZ EN GÜZEL MİRAS HAYATTA İKEN YAPACAĞINIZ ORGAN BAĞIŞIDIR”

“ORGAN BAĞIŞI İLE İLGİLİ FİKİRLERİNİZİ AİLENİZLE PAYLAŞIN”

“ORGAN BAĞIŞI BAŞKA HAYATLARA CAN KATMAKTIR”

Organ bağışı yaptığınızda mutlaka yakınlarınıza bildiriniz. Çünkü bir kişide beyin ölümü gerçekleştiğinde akrabalarının organ bağışı konusunda karar vermeleri istenmektedir.

Herkes organ bağışında bulunmalı, yakınlarını bu konuda bilinçlendirmeli ve ancak bu sayede ihtiyacı olduğunda organ bulabileceğini bilmelidir.

Birçok hasta bağışlanmış bir organ beklerken ölmektedir.

Bağışlanmış bir organ gerçek bir yasam armağanıdır.

Ne yazık ki pek çok insan ancak organa ihtiyaç duyduğunda organ bağışının ne kadar önemli bir olay olduğunun farkına varıyor.